شیشه سکوریت
قطعا تا به حال ترکیب کلمه شیشه های سکوریت یا کلمه سکوریت را شنیده اید. بر خلاف تصور مردم، شیشه سکوریت از لحاظ ظاهری هیچ تفاوتی با شیشه غیر سکوریت ندارد. تنها تفاوت عمده بین آنها این است که شیشه خام یا ساده با شیشه سکوریت یا تمپرد فقط میزان تحمل ضربه ندارد. شیشه های سکوریت ساختمانی در قدیم به شیشه های میرال معروف بود که پیشتر اشاره کردیم.

تاریخچه شیشه سکوریت
تولید اولین شیشه نشکن در دنیا به سال 1929 باز می گردد که بعد از آن پیشرفت های چشمگیری در عرصه تولید شیشه سکوریت صورت پذیرفت. پیشینه شیشه سکوریت در ایران نیز حدودا به 50 سال قبل می رسد که در این زمان اولین کارخانه شیشه سکوریت در ایران پا به عرصه فعالیت گذاشت. در آن زمان اکثریت دستگاه ها مکانیکی بود و خبری از PLC و صفحه دیجیتال نبود و همه موارد به صورت دستی انجام می پذیرفت. نام اولین کارخانه شیشه نشکن در ایران میرال بود و تا سالیان سال کارخانه میرال مسئولیت تولید شیشه های نشکن در ایران را بر عهده داشت. به مروز زمان و با پیشرفت های تکنولوژی ماشین آلات جدید کوره سکوریت به ایران وارد شد و به مرور زمان و با پیشرفت تکنولوژی ماشین آلات جدید کوره سکوریت به ایران وارد شد و شرکت های بیشتری در این عرصه وارد عمل شدند و امروزه ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان شیشه های سکوریت با ضخامت و ابعاد مختلف در خاورمیانه و آسیا است که صادرات متنوعی به کشورهای همسایه از قبیل گرجستان، عمان، قطر و … دارد.

شیشه سکوریت چیست؟
شیشه سکوریت یک نوع فرآیند می باشد که عملیات حرارتی و گرمایی روی شیشه در کوره های مخصوص انجام می پذیرد. شیشه های خام بعد از تولید و آماده سازی به سایز مورد نظر برش می دهند. شرکت تتراگلس برای تسریع عملیات آماده سازی شیشه های سکوریت، تمامی شیشه های خام را با دستگاه CNC برند ملوتک ایتالیا برش داده و دور تا دور شیشه را ابزار زده که برچسب سفارش مشتری از ابزار لول براق دیاموند تخت براق، تراش 5 سانت تا 4 سانت (یا ابزارهای مختلفی از قبیل ابزارهای کنگره، زنجیره، یک پله، دو پله، سه پله و … اعمال کنیم که البته این دسته از ابزارها معمولا برای رومیزی استفاده می گردد و در این راستا کاربرد بیشتری دارد) استفاده می شود و در مرحله بعدی در صورت نیاز جاسازی و سوراخ کاری روی شیشه از جاسازی دایره با دستگاه سوراخ زن سانتک چین یا جاسازی بزرگ از قبیل مربع، مستطیل یا دایره که با دستگاه مستر اینترمک ایتالیا اعمال می کنیم. در واقع بعد از آماده سازی کامل شیشه خام، پیشینه ها را درون کوره سکوریت قرار می دهیم، کوره سکوریت شرکت تتراگلس از نوع تخت افقی Horizental بوده و دارای عرض 300 سانتی متر و طول 550 سانتی متر است. کوره سکوریت تخت افقی مزایای بسیاری نسبت به کوره های عمودی vertical دارد.
اجرای کوره سکوریت تتراگلس از 5 قسمت تشکیل شده است:

الف) میز بارگذاری: قسمتی که شیشه ها بر روی آن قرار می گیرد، به درون کوره انتقال یابد.

ب) محفظه حرارت دهی: قسمتی که تمامی شیشه ها داخل این باکس عملیات حرارتی روی آن انجام می پذیرد.
این میزان حرارت و زمان لازم آن قابلیت تغییر و انتخاب دارد که با توجه به کارایی و ضخامت شیشه قابلیت تغییر دارد. در واقع میزان حرارت از گرم کردن یکنواخت تا دمای 800 درجه سانتی گراد است. معمولا شیشه ها را تا دمای 750 درجه سانتی گراد حرارت می دهیم تا شیشه ها نرم شود. سپس در قسمت بعد دو طرف شیشه را یعنی پشت و رو را به صورت یکنواخت سرد می کنیم.
کوره مورد استفاده شرکت تتراگلس از نوع کوره حرارتی کانکشن (connection) است که نسبت به کوره های حرارتی المنتال (almuntal) دارای برتری است. کوره های حرارتی المنتال گرما با المنت به شیشه انتقال داده شده و القا می گردد ولی در کوره های کانوکشن ما گرما به وسله گرمای هوای درون کوره سکوریت یکدست تر و بهتر است و احتمال شکست شیشه به حداقل می رسد. در واقع احتمال شکست شیشه در کوره های کانوکشن تنها 2.5 درصد است. البته هزینه کوره های حرارتی کانوکشن نسبت به قیمت هزینه کوره های المنتال حدودا 35 تا 40 درصد قیمت کل سکوریت بیشتر است. نکته حائز اهمیت هنگام انتقال حرارت در کوره، شیشه ها مدام به صورت افقی به وسیله سرامیک های پیشرفته به جلو و عقب حرکت می کند تا شیشه سکوریت شده بدون توس، موج، خط و خش باشد.

پ) قسمت کوئنچ سازی (Quenching) در این بخش عملیات سرد کردن یکنواخت شیشه از طرفین و پشت و رو انجام می پذیرد، یعنی در این مرحله سریعا در 2 قسمت شیشه هوای بسیار خنک وزیده می شود، معمولا در این قسمت لایه های بیرونی شیشه از لایه های درونی شیشه زودتر خنک می شود که باعث افزایش مقاومت و ضربه پذیری شیشه خواهد شد. در واقع هنگام سردسازی سطوح شیشه زودتر و بیشتر از مرکز آن سرد می گردد که موجب ایجاد تنش های دائمی و استحکام بیشتر شیشه می گردد.

ت) قسمت خروجی شیشه که همانطور که از نام آن پیداست، شیشه آماده شده و پس از طی کردن 3 مرحله ورود، حرارت دهی و کوئیچ سازی وارد قسمت خروجی می شود که شیشه از آن به صورت سکوریت شده خارج و آماده بهره برداری است.

ث) تمامی بخش های مختلف دستگاه سکوریت به وسیله یک کنترلگر PLC تنظیم می گردد که در ارتباط بین اجزای مختلف کوره را کنترل و هماهنگ می کند. نوع ضخامت، ابعاد شیشه، میزان حرارت و مواردی از این قبیل به وسیله این صفحه نمایش کنترل می گردد. PLC مخفف کلمه Programmable Logic Counroller به معنی کنترل گر منطقی برنامه پذیر است که استفاده از این PLC باعث حذف سیم کشی های مرسوم در مدارهای کنترلی رله ای شده است.

از مزایای دیگر این PLC به جای سیستم رله ای می توان به: نصب و برنامه نویسی آسان، زمان پاسخ کوتاه، سرعت بالای کنترل، قابلیت شبکه کردن مجموعه، تست و عیب یابی ساده و قابلیت اطمینان بالای ماشین است.
تفاوت و شباهت های شیشه سکوریت و شیشه معمولی (خام)
تفاوت‌ها:
1. تحمل حرارتی شیشه های سکوریت تا 300 درجه سانتی گراد و تحمل گرمایی شیشه های خام حداکثر تا 60 درجه سانتی گراد است. شیشه های سکوریت حدودا از لحاظ مقاومت حرارتی 5 برابر قوی تر از شیشه های معمولی هستند.

2. از لحاظ ضربه پذیری شیشه های سکوریت ضربه را تا 7 برابر قوی تر از شیشه های خام تحمل می کند و مقاومت شیشه های سکوریت در برابر تنش حرارتی، باد، تگرگ، برف، ضربه، و … نسبت به شیشه های خام بالاتر است.

3. از لحاظ ظاهر پس از شکست شیشه های سکوریت در صورت شکستن به حالت پودری و قطعه های خرد شده بسیار کوچک غیر برنده تبدیل می شود ولی شیشه های خام درز برداشته و حالت شمشیری بسیار خطرناک به خود می گیرد. در واقع سختی شیشه با اینکه 7.5 است اما همه اجسام را می تواند خط بیاندازد.

4. شیشه های خام قابلیت برشکاری به دفعات را دارا هستند ولی شیشه های سکوریت غیر قابل برشکاری هستند.

5. شیشه های خام قابلیت ابزارزنی به دفعات را دارا هستند ولی شیشه های سکوریت قابلیت ابزارزنی ندارد. بر فرض شیشه های خام را می تواند دیاموند کرد ولی شیشه های سکوریت به محض ورود به دستگاه دیاموند پودر می شوند (نقطه ضعف شیشه های سکوریت از لبه ها است)

6. شیشه های خام قابلیت سوراخکاری و جاساز زنی دارد در صورتیکه شیشه های سکوریت به هیچ وجه قابلیت جاساز و سوراخکاری را دارا نیست.

7. از لحاظ قیمت شیشه های خام ارزانتر و شیشه های سکوریت به دلیل انجام فرآیند نشکن شدن دارای هزینه ای بالاتری است. قیمت شیشه های سکوریت با توجه به نوع شیشه، ضخامت، ابعاد حدود 1.5 الی 4 برابر شیشه معمولی با همان مشخصات قیمت دارد.

8. از لحاظ حمل و جابجایی شیشه های خام دقت بیشتری نسبت به شیشه های سکوریت را می طلبد. شیشه های خام از هر جهتی متحمل ضربه شود می شکند در صورتیکه شیشه های سکوریت فقط در صورت وارد شدن ضربه شدید از دور تا دور می شکند و پودر می شود.
شباهت‌ها:
1. ابعاد شیشه های خام و سکوریت مشابه هم است یعنی اگر سایز یک شیشه خام 100 سانتی متر در 5 سانتی متر باشد بعد از سکوریت نیز سایز تغییر نمی کند.

2. وزن شیشه های خام و شیشه سکوریت کاملا یکسان و بدون تغییر در یک سایز مشخص است. در واقع هر متر مربع به اندازه یک میل را باید در 2.5 کیلوگرم ضرب کرد تا وزن شیشه بدست بیاید. بر فرض وزن شیشه 5 میل با ابعاد 1 متر مربع معادل 12.5 کیلوگرم و شیشه 10 میل با ابعاد 1 متر مربع 25 کیلوگرم است که در حالت سکوریت و خام یکسان است.

3. یک قطعه شیشه خام و یک قطعه شیشه سکوریت است با شرایط یکسان از قبیل: کارخانه تولید کننده یکسان، ضخامت یکسان، سایز یکسان، نوع ابزار دور تا دور یکسان و حتی جاسازی یکسان از لحاظ رنگ هیچ تفاوتی با یکدیگر نمی کند.

4. شیشه های خام و سکوریت با شرایط یکسان که در بالا ذکر دارای شفافیت یکسان است. در واقع فرآیند سکوریت کردن شیشه هیچ تاثیری در شفافیت ندارد.

5. 2 قطعه شیشه سکوریت و خام همسان از لحاظ ضخامت نیز با یکدیگر تفاوتی ندارد. بر فرض که یک قطعه شیشه 4 میل بعد از سکوریت نیز همان 4 میل باشد.

موارد دیگری نیز می توان اضافه کرد که بر فرض فرآیند سکوریت هیچ تاثیری روی ابزار دور تا دور و جاسازی شیشه ندارد.
روش‌های تشخیص شیشه سکوریت
1. مقاومت بالا در برابر ضربه اولین روش تشخیص شیشه سکوریت است.

2. عدم برش و خراشکاری با الماس شیشه های سکوریت را از تمامی شیشه های خام متمایز می‌کند.

3. زاویه دادن به شیشه و نگاه کردن در آن در صورتیکه با زاویه های اندک ( تا 5 درجه ) به شیشه نگاه کنیم حالتی مواج دارد در صورتیکه شیشه خام به این صورت نیست.

4. دیدن شیشه با عینک پلارید که تشخیص سکوریت بودن شیشه در این حالت با مشاهده دایره‌های کوچک و بزرگ انجام می شود.

5. استفاده از یک شیشه برنز قهوه ای، یک تکه برنز قهوه‌ای را طوری نگه دارید که مانند آینه عمل کرده و انعکاس شیشه سکوریت را داخل آن مشاهده کنید. اگر بر روی شیشه برنز اثرات رنگی به صورت نقاط با قطر حدود 2 تا 5 سانتی متر و با تعداد زیاد مشاهده کردید، نشان‌دهنده شیشه سکوریت است و در غیر این صورت شیشه ساده است.

عوامل تاثیرگذار بر قیمت شیشه سکوریت
نوع شیشه برحسب کریستال، وین وایت، سوپر جکسر، فلوت و شیت است.
نوع برش شیشه که به صورت ساده یا الگویی با CNC است.
دارا بودن جاساز و سوراخکاری ساده روی شیشه یا عدم سوراخکاری و عملیات جاساز زنی روی شیشه در قیمت آن تاثیرگزار است.
سایز شیشه بر مبنای پرت شیشه یا جام ویزه بودن شیشه ر.ی قیمت آن تاثیرگزار است.
نوع ابزار دور تا دور شیشه که می تواند اول براق یا مات، دیاموند تخت براق یا مات، تراش 0.5 تا 4 سانت، کنگره، زاویه تک پله، زاویه دو پله، زاویه سه پله، … بر روی قیمت شیشه سکوریت تاثیرگزار است.
جاسازی های خاص با اشکال مختلف از قبیل مستطیل، مثلث، مربع و دایره بزرگ که تماما با دستگاه مستر اعمال می شود. بر روی قیمت شیشه سکوریت تاثیرگزار است.
حجم سفارش بر چه مبنایی است؟ بر فرض برای سفارشات بالای 100 متر مربع تخفیف لحاظ می‌گردد.
ضخامت شیشه سکوریت که می تواند 4، 5، 6، 8، 10، 12 میل باشد، که بر روی قیمت شیشه سکوریت تاثیرگزار است.
همکار یا نماینده انحصاری بودن در کاهش قیمت شیشه سکوریت تاثیرگزار است. برای مشتری مصرف کننده داخلی حدودا 15 درصد افزیش قیمت لحاظ می‌گردد.
طراحی و اجرای انواع سند بلاست دکوراتیو یا ساده و یا حتی ساتینا بودن شیشه بر روی قیمت آن تاثیرگزار است.
رنگ شیشه که می تواند شفاف، مات، برنز، دودی، آبی، سبز، و یا … باشد.
ویژگی‌های شیشه سکوریت استاندارد
ویژگی های اصلی شیشه های سکوریت استاندارد دارای مشخصات زیر است:

1. بعد از شکسته شدن شیشه های سکوریت (نقطه ضعف شیشه های سکوریت در لبه ها است، شیشه های سکوریت را ز جلو یا پشت نمی توان به راحتی پودر کرد بلکه باید از کنج ها و دور تا دور شیشه معمولا روی ابزار دیاموند تخت براق دور تا دور ضربه وارد کرد تا شیشه سکوریت بشکند) باید در هر 10 سانتی متر مربع (یعنی مربعی 10 در 10 سانتی متر) تکه های شیشه بالغ بر 70 قطعه و تکه ریز است.

2. شیشه های سکوریت باید حداقل تا 320 و حداکثر تا 370 درجه سانتی گراد حرارت را تا حداقل 25 دقیقه و حداکثر 30 دقیقه عمل کند، در غیر این صورت دارای استاندارد بالایی نخواهند بود. این مطلب به خصوص در صنعت هود، سینک، گاز و بخاری های شیشه ای حائز اهمیت است.
. نبود تاب و اعوجاج بیشتر از 0.5 میلی متر در طول 40 سانتی متر کل سایز شیشه سکوریت دلیل بر استاندارد بودن نوع سکوریت شیشه است.

4. از لحاظ مقاومتی و قدرتی تحمل فشار تا 40 کیلوگرم در سایز 10 سانتی متر مربع (مربع به طول و عرض 10 در 10 سانتی متر

5. نداشتن موج، پستی، بلندی، خوردگی، … روی سطح شیشه بیانگر اساندارد بودن شیشه و سکوریت آن است. در واقع شیشه دارای تاب زیادی نباشد و در حد استاندارد باشد.

6. عدم تغییر رنگ شیشه در طول زمان، بیانگر کیفیت بالای شیشه و سکوریت آن است.

7. بیشتر نشدن و بزذگتر نشدن شیشه سکوریت با توجه به ابعاد سفارش داده شده مشتری زیرا در برخی از کوره های غیر استاندارد بر اثر حرارت بالا شیشه کمی ذوب شده و کش پیدا می کند که باعث بزرگ تر شدن چند میل شیشه می شود.

8. شیشه سکوریت باید دارای مهر استاندارد باشد و نبود مهر استاندارد روی شیشه می تواند یکی از دلایل پایین بودن کیفیت سکوریت باشد (به درخواست برخی از مشتریان مهر استاندارد را روی شیشه حک نمی کنند تا زیبایی شیشه از بین نرود)

انواع شیشه سکوریت
شیشه سکوریت به 2 دسته اصلی تقسیم می شود:

1. شیشه سکوریت نشکن که در مورد این دسته به تفصیل توضیح داده شد.

2. شیشه سکوریت لمینیت که در مورد این دسته در بخش شیشه لمینیت به صورت گسترده توضیح خواهیم داد.
ضخامت شیشه سکوریت
شیشه های سکوریت دارای ضخامت متنوعی هستند و افزایش ضخامت شیشه ها در افزایش مقاومت شیشه ها تاثیر دو چندان خواهد داشت.

تمامی شیشه های خام از ضخامت 4 میل قابلیت سکوریت شدن را دارا است. شرکت تتراگلس با بهره برداری از پیشرفته ترین ماشین آلات و کوره های سکوریت قابلیت سکوریت تمامی شیشه های خام با هر ضخامتی را دارا است.

بیشترین ضخامت مورد استفاده 20 میل است که البته در حال حاضر کارخانه های ایرانی مدت کمی است، اقدام به تولید شیشه های 20 میل می کند و اکثریت شیشه های 20میل موجود در ایران غالبا بلژیکی، چین و ترکیه ای هستند. تجربه به ما ثابت کرده که ضخامت های 4 میل، 6 میل، 8 میل و 10 میل بیشترین ثبت سفارش را در میان تمامی ضخامت های شیشه سکوریت به خود اختصاص داده است.
بیشترین موارد استفاده از شیشه‌های سکوریت
1. اولین و بیشترین استفاده از شیشه های سکوریت در وسایل نقلیه است که معمولا شیشه های طرفین و پشت ماشین از شیشه سکوریت و شیشه جلوی اتومبیل به صورت سکوریت – لمینیت است.

2. دومین مورد استفاده از شیشه های سکوریت در عرصه تولید لوازم خانگی از قبیل اجاق گاز، هود، صفحات یخچال، مایکروفر، فر و سینک های شیشه ای و … است.

3. استفاده بعدی شیشه های سکوریت در ساختمان است. با توجه به قوی تر بودن شیشه های سکوریت نسبت به شیشه های معمولی و مقاومت 7 برابری شیشه های سکوریت، اغلب از این نوع شیشه در درب ورودی، لابی ها، راه پله ها، پنجره ها، درب های کشویی و … استفاده می شود. البته می توان اداره جات هم در این دسته قرار داد. نماهای شیشه ای ساختمان، سقف های شیشه ای، پنجره های ساختمان، حفاظ های شیشه ای، دیوارپوش های شیشه ای، پارتیشن بندی ها، ویترین و پیشخوان فروشگاهی، نرده های شیشه ای و … همه و همه از شیشه های سکوریت استفاده می گردد.

4. امروزه اکثر گوشی های هوشمند از قبیل گوشی های هوشمند سامسونگ، هواوی، آیفون، ال جی و … از صفحه نمایش شیشه ای به صورت سکوریت استفاده می کنند. بنابراین یکی از موارد اساسی دیگر در استفاده از شیشه های سکوریت در صفحه نمایش است. موبایل ها، تبلت ها، لپ تاپ ها، مانیتورها، پی ال سی ها و … تماما دارای شیشه سکوریت هستند.

5. امروزه از شیشه های سکوریت استفاده های تجاری بسیاری می شود. از این نوع شیشه در ایستگاه های اتوبوس، پانل های خورشیدی، فضاهای ورزشی، بانک ها، هتل ها، درب مغازه ها، درب مراکز تجاری و … استفاده می شود.

6. از شیشه های سکوریت به دلیل آنتی باکتریال بودن در بیمارستان ها، اتاق های عمل،آزمایشگاه ها و … استفاده می شود.

7. استفاده از شیشه های سکوریت در قسمت های مرطوب به ویژه ساختمان از قبیل کابین دوش، حمام، کابین وان، سونا و … استفاده می گردد.

شایان ذکر است که موارد بی شماری از کاربرد شیشه های سکوریت را می توان ذکر کرد که روز به روز نیاز به این نوع شیشه را احساس می کنند.
تقریبا 2 نوع ضخامت شیشه های سکوریت حائز اهمیت است:

اول شیشه سکوریت 4 میل است که دارای طرفداران خاص خود می باشد. دلیل محبوبیت استفاده از شیشه سکوریت 4 میل به خاطر وزن کم آن است که به راحتی حمل، جابجا و نصب می شود. از لحاظ شفافیت نسبت به سایر ضخامت ها دارای شفافیت بیشتری است، بعد از شکست نیز به دلیل دانه بندی ریز دارای حداقل خطر و ریسک بعد از شکست است و در نهایت به دلیل ضخامت کم دارای قیمت مناسب تری است.
دوم شیشه سکوریت 10 میل است که امروزه با توجه به پیشرفت علم دکوراسیون بیشتر و بیشتر در این زمینه به صورت داخلی و خارجی از آن استفاده می‌گردد. اکثریت پارتیشن های تک جداره اسلیم، کابین دوش‌ها، رومیزی‌ها، گازهای رومیزی و .. از شیشه های سکوریت 10 میل استفاده می‌شود.
فشار و جریان هوای لازم برای سکوریت کردن شیشه
یکی از بهترین و اساسی ترین عوامل در پروسه تولید شیشه سکوریت، فشار هوا است. در واقع باید اذعان داشت که فشار هوا اصلی ترین عال در روند تولید شیشه سکوریت است که شاید در نگاه اول به چشم نیاید و زیاد مورد توجه قرار نگیرد. در واقع اشاره به عامل فشار هوا در پایان مطالبی که در مورد شیشه سکوریت اشاره کردیم اهمیت این مورد است.

در توضیح بیشتر این مطلب باید اشاره داشت که هر چه ضخامت شیشه مورد نظر برای انجام فرآیند سکوریت کمتر باشد باید فشار هوای مورد نظر زیادتر باشد و این منحنی کاملا تصاعدی است. برفرض میزان هوای مورد نظر برای سکوریت کردن شیشه 4 میلی متر در حدود 80 برابر میزان هوایی است که برای سکوریت کردن شیشه 20 میلی متر است یا میزان هوایی که برای سکوریت کردن شیشه 6 میلی متر مورد نیاز است در حدود 60 برابر میزان هوایی است که برای سکوریت کردن شیشه 16 میلی متر استفاده می گردد.

دیدگاهتان را بنویسید